Op het eerste zicht gemakkelijk, toch komt er heel wat meer kijken bij een overname of overdracht van een onderneming. Wij zijn intussen ervaren inzake de stappen die dienen genomen te worden om een succesvolle deal te sluiten.
Banken en hun kredietvoorwaarden
Sinds 2007 is er veel veranderd aan de wijze waarop banken kredieten toestaan. De crisis heeft gezorgd (oa door de Basel Norm) dat er strengere voorwaarden verbonden zijn om een krediet te verkrijgen. Concreet zal men een groter aandeel in het eigen vermogen vragen (1/3) tegenover vroeger (1/5), wat een overname wellicht een grotere uitdaging kan maken.
Niet iedereen heeft een gevulde bankrekening die hij of zij bovendien grotendeels wil aanwenden voor de aankoop van een onderneming of handelsfonds.
Het gaat veel verder dan ebit(da) en multipliceren
Angstvallig veel wordt er beroep gedaan op een veelvoud van de ebit(da) van de onderneming. Dit is volstrekt fout. Zulke cijfers zijn enkel leuk om enige populistische ideeën te vormen, al hebben ze geen enkele plaats in een professionele waardering.
Los van de eigenlijke waardering zijn wij voorstander van een waardering op basis van de DCF. De DCF methode is een mathematisch samenspel dat hoofdzakelijk rekening houd met de inkomsten die de onderneming zal behalen op cashbasis (cash in – cash out). Nochtans is een goed berekeningsprogramma niet de sleutel tot succes. Wij ervaren dat veel cijferberoepers de economische kennis ontbreekt om een goed beeld te vormen van de risicovrije rente, KMO Premie en Betawaarden om tot een goede eerste indicator te komen.
De bank toch betrekken in de (financiële zware) overname
Eigen vermogen is zoals eerder besproken een doorslaggevende factor voor de bank. Er zijn echter verschillende manieren waardoor de overdracht of aankoop van het handelsfonds of onderneming toch via een bankkrediet kan doorgaan. Enkele van deze financieringstechnieken worden hier verder besproken. Zo wordt er enig inzicht verworven in de creatieve en interessante mogelijkheden.
Vender Loan: concreet gaat de verkopende partij een lening vertrekken aan de kopende partij.
Stel je voor dat een moederonderneming een bedrijfstak wil afstoten. Deze bedrijfstak kan volledig zelfstandig handelen en staat onder leiding van 4 managers. De 4 managers zijn bereid om de bedrijfstak over te kopen van de moederonderneming om op die wijze volledig zelfstandig de markt op te gaan.
Vraagprijs: 3.700.000 euro
Managers bezitten elks 150.000 euro, in totaal dus 600.000 euro.
Het eigen aandeel is dan 600.000/3.700.000 euro ofwel 16,22%. Dit is te weinig om de bank te betrekken.
De verkopende partij zal echter een vender loan verstrekken van 600.000 euro aan de managers. Het totaal van het eigen aandeel komt hierdoor uit op 1.200.000 (600.000 x 2). Op het totaal vermogen van waardoor er een totaal eigen vermogen is van 32,43%, genoeg om de overige 2.500.000 euro te verkrijgen van de bank. Zowel de kopers als verkoper is tevreden. De verkoper kan zich concentreren op de core-business door het afstoten van haar bedrijfstak. De koper kan zich verder -zelfstandig- ontwikkelen.
Earn Out: een uitgestelde schuld waarvan het bedrag niet zeker is en wordt vastgelegd op basis van een vooraf gedefinieerde formule gedurende een bepaalde termijn.
Ideaal voor de aankoop van een handelsfonds of onderneming waarbij de know-how van de overlater essentieel is. Om te zorgen dat de overlater niet gedesinteresseerd geraakt zal je hem moeten motiveren, een incentive geven zoals dat heet. Er wordt geen éénmalige overnameprijs betaald, er wordt eerder een overeenkomst gesloten waarbij 80% wordt betaald, en de overige betalingen over een termijn van twee jaar worden uitgekeerd op basis van de winsten die worden behaald. De overlater zal er dus ten allen tijde belang bij hebben om te blijven presteren voor de onderneming die werd overgelaten, hij heeft immers een incentive.
Mezannine financiering: een vorm van financiering geclassificeerd tussen het eigen vermogen en vreemd vermogen. Meestal de laatste vorm die wordt aangewend na de Earn Out en Vendor Loan indien er geen financiering langs de bank kan worden bekomen.
Het verschil tussen senior en junior debt: belangrijk voor de bank
Senior debt: een schuld die gewaarborgd wordt door een onderliggende zakelijke zekerheid
Junior debt: een schuld die niet wordt gewaarborgd door een onderliggende zekerheid of wel maar ondergeschikt is in voorrang ten opzichte van een bestaande senior debt.
De overname gaat niet zonder partner
Een financiële partner: deze partner gaat enkel een financiële inbreng of financiering uitvoeren in de onderneming. Uiteraard is dit type partner gemakkelijker te vinden dan de operationele partner die hieronder wordt uitgelegd. In België bestaat er geen zeer ontwikkelde markt, om niet te spreken van overaanbod.
Een operationele partner: deze gaat bijstaan in de werkelijke organisatie en het bereiken van de doelstelling. Mogelijk kan hij of zij een financiële inbreng doen, doch is dit niet vereist. Bij de operationele partner zal je je eigen vrijheid dienen te delen, een vetorecht afstaan en delen in de meerwaarde. Aan de andere kant, is dit zo erg indien de goede match wordt gevonden? Goede afspraken maken, contractueel, op papier.. dat is wat wij steeds doen voor onze cliënten.
Redenen om te verkopen of kopen
De redenen om te verkopen kunnen van verschillende nature zijn. Eigen belangen, nieuwe horizonnen ontdekken of het concentreren op de core business door de niet-core af te stoten, het zijn allemaal mogelijkheden van courante dagelijkse praktijken. Wij raden aan om een goede studie te doen naar de inhoud. Informeer jezelf daarvoor bij een specialist zoals ons. Wij helpen je van A tot Z te realiseren. Geen verassingen en een sterke financiering. De sleutel is: intelligent omgaan met de bouwstenen.